Poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej rozpoczął cykl publikacji historycznych pod nazwą "Miejsca Pamięci o Powstaniu Wielkopolskim na Ziemi Lubuskiej".

Należy pamiętać, że do walk powstańczych doszło także na terenach dzisiejszego województwa lubuskiego, w tym w okolicach Babimostu i Kargowej. Wielu żołnierzy tego zwycięskiego zrywu postanowiło osiedlić się na tych terenach po 1945 roku. Pamięć o ich działalności kontynuowana jest przez potomków zrzeszonych, m.in. w strukturach Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego.

Do tej pory ukazały się trzy publikacje IPN. Najnowsza dotyczy pogranicza lubusko-wielkopolskiego i miejscowości Łupice w gminie Sława (powiat wschowski), gdzie upamiętniono generała Muśnickiego oraz pochowanych na lokalnym cmentarzu powstańców.

Inicjatorami tablicy pamiątkowej umieszczonej na głazie byli pracownicy Muzeum Ziemi Wschowskiej oraz przedstawiciele Komitetu Społecznego "Patriotyczna Sława". W przedsięwzięcie zaangażowali się również prywatni sponsorzy, którzy zapewnili m.in. transport kamienia oraz ufundowali znajdujący się przy pomniku maszt z flagą.

Uroczyste odsłonięcie tablicy nastąpiło 5 grudnia 2020 roku. Podczas ceremonii organizatorzy podkreślili, że dla okolicznych miejscowości proces odzyskiwania przez Polskę niepodległości zakończył się dopiero w 1920 roku, kiedy to ostatecznie uregulowano odcinek granicy państwowej. W wydarzeniu udział wzięli przedstawiciele lokalnych władz, mieszkańcy, a także potomkowie powstańców.

Na mogiłach uczestników walk w latach 1918-1919, którzy spoczywają na lokalnym cmentarzu, 11 listopada umieszczono symbolicznie krzyż powstańczy, który ma utrwalać pamięć o miejscowych bohaterach. W podobny sposób oznaczono również pomniki weteranów walk z 1939 roku.

Należy wspomnieć, iż pomimo aktywnego udziału mieszkańców zarówno w oddziałach powstańczych, jak i władzach cywilnych, same Łupice po 1919 r. znalazły się po niemieckiej stronie, stając się jednocześnie miejscowością graniczną.

Opr. Waldemar Roszczuk, Krzysztof Mazur / IPN